Page 28 - tmp
P. 28
De kleine vuurtoren
De Nederlandse en Pruisische regeringen besloten om de situatie aan te pakken. In
maart 1883 kwamen diplomaten van beide regeringen in Emden bijeen en werd er
een plan opgesteld voor de verlichting van de Beneden-Eems. Vanaf zee tot aan de
rede van Emden zou het scheepvaartverkeer doorlopend begeleid worden door het
licht van een vijftal vuurtorens. Drie van de vijf vuurtorens kwamen op Pruisisch
grondgebied te staan en twee op Nederlands territorium. We gingen vanaf de
vuurtoren in de richting van de oude vuurtoren die uit de verte al te zien was. Deze
toren werd oorspronkelijk in 1576 gebouwd als baken. De wateren van Borkum zijn
altijd al erg gevaarlijk voor de scheepvaart geweest. Noodgedwongen waren
zeevaarders aangewezen op herkenningspunten, zoals de toren van de kerk op het
eiland. Door de toename van het scheepsverkeer liet de stad Emden in 1576, op de
plek van de oude kerktoren, een 41 meter hoge toren bouwen van bakstenen, die na
de bouw van het Emder raadhuis waren overgebleven. In 1817 werd de toren met
een lichtbaken - olielampen en paraboolspiegels - uitgerust. Maar in 1879 ontstond
er een verwoestende brand in de vuurtoren die volledig afbrandde, waarop de
gemeente besloot een nieuwe vuurtoren te bouwen, de nieuwe toren, die we later op
de dag zouden beklimmen. Toen de nieuwe vuurtoren klaar was, werd de oude toren
hersteld, maar de functie van vuurtoren kreeg het bouwwerk na de brand niet meer
terug. De oude toren staat in Altdorf, het oude dorpscentrum van Borkum. De Olde
Baas noemen de eilanders hem liefkozend. De toren rust op de fundamenten van
een oud eilandkerkje op een terp. Rond de toren bevindt zich het Walfangerkarkhoff,
een dodenakker behorend bij de voormalige eilandkerk. Op het kerkhof zagen we
grafstenen van walvisvaarders en walvisbeenderen als grafmonumenten. Vroeger
kwamen veel zeelui, die op walvisvaart gingen, uit Borkum. Er gebeurden in die tijd
veel ongelukken en sommige Groenlandvaarders, die in het hoge noorden het leven